Ik vond het boek (zoals ik hierboven al zei) dus echt geweldig. Zeker in zijn genre (coming of age). Juist om de luchtigheid en de snelheid waarmee je het kan lezen. Er zit zoveel spanning in op het thema racisme en klasse (nog naast de hoofdlijn), wat tegelijkertijd zoveel subtieler naar boven komt. Het gaat overduidelijk over zware thema’s en is tegelijkertijd bijna een Sophie Kinsella chickkit. Denk bijvoorbeeld aan de zwarte succesvolle vriendin van Alix die Alix aanmoedigt om Emira te helpen, Kelly’s fascinatie voor zwarte vrouwen (maar tegelijkertijd niet snappen dat je niet zomaar elk cafe binnenstapt), Alix die Emira meer loon geeft na het incident (alsof ze geen deel uitmaakt van het grotere probleem door een laagbetaald oppasser te nemen terwijl ze goed verdient). Veel verhalen over deze thematiek gaan veel dieper en heftiger. Terwijl men juist blind is voor dit type meer alledaags racisme en performative wokeness.
In veel boeken over racisme heb je personages die keuzes maken in een hele duidelijke karakterontwikkeling waardoor je gedwongen wordt een bepaald niveau van inlevingsvermogen te voelen omdat die personages zo diep zijn. In dit boek is die laag van ‘maar verder zijn het goede mensen’ er wat af, waardoor het echt enorm cringeworthy en beschamend is. Ze beschrijft niet de mens die de actie uitvoert, maar voornamelijk het gedrag/de actie en de context. Waarin klasse (en specifiek geld), kleur en activisme een hele centrale rol spelen. Wat ik daar erg boeiend aan vind; het gedrag is soms super herkenbaar, er zitten situaties in die ik zelf 1-op-1 heb meegemaakt. Alleen is elk element van: ahw maar je deed het om deze en deze reden eruit. Vond dat super verfrissend. Het knappe aan het boek vind ik hoe goed het laat zien dat sommige witte mensen, zwarte mensen zogenaamd goed behandelen. Niet vanuit het streven naar radicale gelijkheid, maar vanuit de wetenschap dat sommige dingen echt niet meer kunnen en zwart tegenwoordig bijna ‘hip’ is. Ik denk dat heel veel zwarte mensen ervaring hebben met dit type mensen en vond dit veel herkenbaarder dan boeken over veel hardere vormen van racisme, die minder voorkomen.
Een kleine paralel uit mijn eigen leven: op mijn werk (het is echt verre van afspiegeling van de samenleving) is ooit bedacht dat personen met een migratieachtergrond extra hulp en begeleiding nodig hebben (ik heb een onderzoeks/beleidsbaan waarvoor je een master nodig hebt). Het is gelukkig niet uitgerold, want het idee is zo diep problematisch en tegelijkertijd lijkt niemand dat te snappen want bedacht met goede intentie.
De karakters blijven dus inderdaad vlak, maar dat zie ik niet als problematisch, omdat ik denk dat niet overal diepgang achter hoeft te zitten. Neem Emira. Ik denk dat ze niet reageert zoals men verwacht dat je zou moeten reageren op de zaken die haar gebeuren. En dat is ook logisch, haar primaire missie is: inkomen verwerven, rondkomen, betere baan vinden voor haar 25ste, beetje lol maken, jong zijn. Niet: wereldproblematiek beëindigen. Ook dat vond ik heel herkenbaar. Gewoon een beetje comfort willen. Niks meer en niks minder. Leuke man tegengekomen? Het daar maar eens mee proberen. Super naar racisme mee gemaakt: slikken en doorgaan, ook als je witte vriend zegt dat je er echt een ding van moet maken.